သဘာဝေဆးဖက္ဝင္အပင္မ်ားစုစည္းမူ႔

Thursday 26 December 2013

ျမန္မာ႔ေဆးဖက္ဝင္ အေၾကာတစ္ေထာင္ပင္

by ျမန္မာ႔ေဆးဖက္ဝင္အပင္မ်ားDecember 27, 2013 at 4:23am


Item Name --------- Cart-Track plant (အေၾကာတစ္ေထာင္ပင္ ေခၚဘားေၾကာပင္ေခၚ ေဆးေက်ာ္ႀကီးပင္)
Category ------------ Raw Material
Botany Term -------- Plantago major Linn
Species Family ----- Plantaginaceae

အလြန္ေအး၍ ျမင့္မား ေသာ ေတာင္ေပၚ အရပ္ ေဒသ၌သာ ေပါက္ေရာက္သည္။ ျပင္ဦးလြင္ ႏွင့္ အနီး တစ္၀ိုက္ ေဒသမ်ားတြင္ ေတြ႔ရွိရသည္။ သဘာ၀ အေလ်ာက္ ေပါက္ေရာက္၏ ။

♥ အပင္

ေျမ၌ ကပ္ေပါက္သည့္ မိုးသက္ပင္ငယ္ မ်ိဳး ျဖစ္သည္။  

♥ အရြက္

အရြက္မ်ား ရြက္ထိပ္၀ိုင္း သို႔မဟုတ္ အနည္းငယ္ ခၽြန္ၿပီး ရြက္ရင္း သြယ္သည္။ ရြက္ၫွာရွည္သည္။ ရြက္နား ေခြးသြား စိပ္ေယာင္ ေယာင္ ရွိ၍ လိႈင္းတြန္႔ အနည္းငယ္ ရွိသည္။ အရြက္ရိုးတံ အရြက္ ရင္းကို ခ်ိဳး၍ ဆြဲၾကည့္ေသာ္ ၾကက္ေပါင္း ေစးကဲ့သို႔ လည္းေကာင္း ၊ ခ်ည္မွ်င္ကေလးမ်ား ကဲ့သို႔ လည္းေကာင္း ေသးငယ္၍ ျဖဴေသာ အမွ်င္ ကေလးမ်ား ျဖစ္ေပၚ လာသည္။ 

ျမန္မာ႔ေဆးဖက္ဝင္ သစ္ဆိမ့္္ပင္

by ျမန္မာ႔ေဆးဖက္ဝင္အပင္မ်ားDecember 27, 2013 at 3:54am

Item Name --------- Bastard myrobalan (သစ္ဆိမ့္္ပင္)
Category ------------ Raw Material
Botany Term -------- Terminalia belerica Roxb
Species Family ----- Combretaceae

ေနရာေဒသ အႏွံ႔အျပား ၌ ေတြ႔ရသည္။သဘာ၀ ေပါက္ပင္ ျဖစ္သည္။

♥ အပင္

ပင္ေစာက္ ပင္ႀကီး မ်ိဳး ျဖစ္သည္။ ပင္စည္ အလြန္ေျဖာင့္ မတ္ၿပီး ၆၀-၇၀ ေပထိျမင့္ သည္။ အေပြး အၫိုႏုေရာင္ ရွိ၍ ေခ်ာသည္။ ဗာဒံပင္ ကဲ့သို႔ ကိုင္းျဖာထြက္ ၿပီး အပင္မွ ထေနာင္း ကဲ့သို႔ အေစးမ်ား ထြက္သည္။ အၫြန္႔မ်ား သည္ သံေခ်း ေရာင္ အေမြးမ်ား ျဖင့္ ဖံုးအုပ္ လ်က္ရွိ၏။

အရြက္

ကိုင္းထိပ္ဘက္၌ စုျပံဳ၍ ရြက္လႊဲ ထြက္၏ ။အလ်ား ၃-၈ လက္မ ထိရွည္သည္။ ရြက္ထိပ္ အနည္းငယ္ ခၽြန္ၿပီး ရြက္ရင္းသြယ္ သည္။ မ်ားေသာ အားျဖင့္ အရြက္အေပၚ ပိုင္း တစ္၀က္ က်ယ္ ၏ ။ ရြက္ၫွာ ၂ လက္မ ထိ ရွည္သည္။

Wednesday 11 December 2013

ျမန္မာ႔ေဆးဖက္ဝင္ ကနေဖာ့ပင္

by ျမန္မာ႔ေဆးဖက္ဝင္အပင္မ်ားDecember 12, 2013 at 9:21am

Item Name --------- Enhydra fluctuans Lour (ကနေဖာ့ပင္)
Category ------------ Raw Material
Botany Term -------- Enhydra fluctuans Lour
Species Family ----- Compositae

အလြန္ေသးငယ္ေသာ အရပ္ေဒသမ်ားမွအပ ျမန္မာႏိုင္ငံအႏွံ႔အျပား ေရခ်ိဳပိုင္း ေရစပ္မ်ားတြင္ ေပါက္ေရာက္သည္။  သဘာ၀အေလ်ာက္ အေလ့က်ေပါက္သည္။

♥ အပင္

ေရစပ္ ရႊံ႕ႏြံမ်ားက၌ ေပါက္သည့္ ပင္ေပ်ာ့ပင္ငယ္တစ္မ်ိဳး ျဖစ္သည္။ အျမင့္ ၁- ၂ ေပထိ ရွိ၏ ။ တစ္ပင္လံုး ေျပာင္ေခ်ာေနသည္။ သို႔မဟုတ္ တစ္ခါတစ္ရံ အေမြးႏုမ်ား ဖံုးလႊမ္းေနသည္။ ကိုင္းျဖာသည္။ အဆစ္မ်ားမွ ေဖာ့ကဲ႔သို႔ ေပါ့ပါးေသာ အျဖဴေရာင္ အျမစ္မ်ား ျဖာထြက္သည္။

♥ အရြက္

ရြက္ဆိုင္ အလွည့္က်ထြက္သည္။ အရြက္မ်ား ေသးသြယ္ၿပီး ငွက္ေတာင္ပံု ရွိသည္။ ၁ လက္မမွ ၃ လက္မထိ ရွည္သည္။ ရြက္ရင္း က်ဥ္းသြယ္သည္။ ရြက္ၫွမဲ႔၍ ရြက္နားညီသည္။ သို႔မဟုတ္ ေသးငယ္ေသာ ေခြးသြားစိပ္မ်ား ရွိသည္။

ျမန္မာ႔ေဆးဖက္ဝင္ က်ီးအာပင္

by ျမန္မာ႔ေဆးဖက္ဝင္အပင္မ်ားDecember 12, 2013 at 8:14am

Item Name --------- Trichosanthes palmata Roxb (က်ီးအာပင္)
Category ------------ Raw Material
Botany Term ------- Trichosanthes palmata Roxb
Species Family ----- Cucurbitaceae

အေအးပိုင္းေဒသမွအပ ျမန္မာႏိုင္ငံ အႏွံ႔အျပားတြင္ ေပါက္ေရာက္သည္။ သဘာ၀အေလ်ာက္ အေလ့က် ေပါက္ေရာက္သည္။

♥ အပင္

ႏြယ္ပင္ႀကီးမ်ိဳးျဖစ္သည္။ ပင္စည္သန္မာ၍ ေအာက္ပိုင္း၌ သစ္မာျဖစ္သည္။ အကိုင္းျဖာသည္။ ေျမာင္းပါသည္။ ရင့္ေသာ ပင္စည္သည္ မြဲေျခာက္ေျခာက္အေရာင္ျဖစ္ၿပီး ၾကမ္းေသာ အေျပာက္အစက္မ်ား ရွိသည္။ ႏြယ္ႏွာေမာင္း ၃ ခု ျဖာသည္။

♥ အရြက္

ရြက္လႊဲ တစ္ရြက္ခ်င္းထြက္သည္။ ရြက္ျပားေခ်ာ၍ ႀကီးသည္။ ရြက္ရင္း ႏွလံုးပံုရွိၿပီး အ၀ိုက္ညီသည္။ ရြက္ထိပ္ခၽြန္၍ ရြက္နားမ်ား ေခြးသြားစိပ္ က်ဲက်ဲပံုရွိၿပီး ရြက္ၫွာအလြန္ရွည္ကာ အလယ္တြင္ ေျမာင္းပါရွိသည္။

Monday 9 December 2013

ျမန္မာ႔ေဆးဖက္ဝင္ ပတဲေကာႀကီးပင္

by ျမန္မာ႔ေဆးဖက္ဝင္အပင္မ်ားDecember 10, 2013 at 5:20am

Item Name --------- Greater Galangal (ပတဲေကာႀကီးပင္)
Category ------------ Raw Material
Botany Term -------- Alpinia galangal Willd A, conchigera Griff
Species Family ----- Zingiberaceae

ျမန္မာ ႏိုင္ငံ အႏွံ႕ အျပား တြင္ သဘာ၀ အေလ်ာက္ ေပါက္ေရာက္သည္။သဘာ၀ ေပါက္ပင္ ျဖစ္သည္။

♥ အပင္

အၿမဲစိမ္း အပင္ငယ္ မ်ိဳးျဖစ္သည္။ အျမင့္ ၅-၈ ေပ အထိ ျမင့္သည္။႐ြက္ေယာင္ ပင္စည္ ျဖစ္ၿပီး ေထာင္မတ္၍ ေပါက္သည္။ ပင္စည္ လံုးမာ ၍ ေခ်ာေမြ႕ သည္။ 

♥ အ႐ြက္

ပင္စည္ လံုး အား ပတ္၍ ႐ြက္လႊဲ ထြက္သည္။အလ်ား ၁-၂ ေပ အထိ ႐ွိ၏။ ႐ြက္ျပား က်ဥ္း၏။ ႐ြက္ရင္း၀ိုင္း သို႕မဟုတ္ သြယ္ၿပီး ႐ြက္ထိပ္သို႕ ခၽြန္သြယ္ သြားသည္။ဂံုမင္း ႐ြက္ႏွင့္ တူသည္။႐ြက္ညွာ တိုသည္။႐ြက္လယ္ေၾကာ ထင္႐ွား၍ ေျမာင္းပါသည္။ အ႐ြက္ မ်က္ႏွာျပင္ ႏွစ္ဖက္လံုး ေခ်ာေမြ႕ၿပီး ႐ြက္နားညီသည္။ 

ျမန္မာ႔ေဆးဖက္ဝင္ ေပြးကိုင္းပင္

by ျမန္မာ႔ေဆးဖက္ဝင္အပင္မ်ားDecember 10, 2013 at 5:02am

Item Name --------- Indian Senna (ေပြးကိုင္းပင္)
Category ------------ Raw Material
Botany Term -------- Cassia angustifolia Vahl
Species Family ----- Caesalpiniaceae

ျမန္မာ ႏိုင္ငံ အလယ္ပိုင္း (အပူပိုင္း) ေဒသမ်ား တြင္ စိုက္ပ်ိဳး ေပါက္ေရာက္ ႏိုင္သည္။ တစ္ႏွစ္လွ်င္ မိုးေရခ်ိန္ ၄၀ လက္မ ထက္ မပိုသည့္ အပူခ်ိန္ ၅၀ ဒီဂရီ ဖာရင္ဟုိက္ မွ ၁၀၅ ဒီဂရီ ဖာရင္ဟုိက္ ႐ွိ ေဒသ မ်ားတြင္ ျဖစ္ထြန္းသည္ မ်ိဳးေစ့ ကို တိုက္႐ိုက္ ခ် စိုက္သည္။ တစ္ပင္ ႏွင့္ တစ္ပင္ ၂ ေပ ကြာ ေလးကြက္ၾကား စိုက္ပ်ိဳး ရသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ စုိက္ပ်ိဳးရာ၌ လြယ္ကူေစရန္ ထြန္သြား ကို ၃ ေပ ျခားၿပီး ေလးကြက္က်ား ေၾကာင္းဆြဲ၍ ၄င္းတို႕ ဆံုေသာ ေနရာ မ်ားတြင္ မ်ိဳးေစ့ ၃ ေစ့ မွ ၅ ေစ့ အထိ ထည့္ၿပီး ၾကမ္းတံုးျဖင့္ ေျမညွိ ေပးရ၏။ ေပြးကုိင္း သည္ စုိက္ၿပီးေနာက္ ၂ လ အတြင္း အပင္ေပါက္ ကေလးမ်ား အား အျခား ေပါင္းပင္ မ်ားက အလြယ္တကူ ဖံုုးလႊမ္း သြားႏိုင္ သျဖင့္ ေပါင္း႐ွင္း ေပး ရသည္။စိုက္ၿပီး ၃-၄ လ အၾကာတြင္ အ႐ြက္ မ်ားကို စတင္ ဆြတ္ခူး ႏုိင္သည္။ ဆြတ္ခူး ေသာ အခါ အပင္၏ ေအာက္ေျခ ပိုင္းမွ အ႐ြက္ မ်ားကို စတင္ ဆြတ္ခူး ရပါသည္။ တစ္ႀကိမ္ ခူးၿပီး ေနာက္ ၇ ရက္မွ ၁၅ ရက္ ျခားတြင္ တစ္ႀကိမ္ ထပ္မံ ဆြတ္ခူး ႏိုင္သည္။ ေပြးကုိင္း ႐ြက္မ်ားအား ေဆး အက်ိဳး အာနိသင္ မေလ်ာ့ေပါ့ ေစရန္ အတြက္ အရိပ္ ေအာက္တြင္ အေျခာက္ လွန္းရန္ လုိပါသည္။ ေနပူ႐ွိန္ ေကာင္းပါက ၃ ရက္ အတြင္း ေျခာက္ႏုိင္ ပါသည္။ မေျခာက္လြန္း မစိုလြန္းေသာ ေပြးကုိင္း ႐ြက္မ်ား ရ႐ွိ ႏုိင္ရန္ အတြက္ အထူး ဂ႐ုျပဳ ထိန္းသိမ္း ရမည္။၈။အ႐ြက္ ကို သာမက အ႐ြက္၏ အ႐ိုး၊ အျမစ္ ႏွင့္ အသီးခြံ မ်ားကို လည္း ေဆးေဖာ္စပ္ ရာ၌ အသံုးျပဳ ႏိုင္သည္။

Saturday 7 December 2013

ျမန္မာ႔ေဆးဖက္ဝင္ ငုေရႊဝါပင္

by ျမန္မာ႔ေဆးဖက္ဝင္အပင္မ်ားDecember 8, 2013 at 3:58am

Item Name : Pudding Pipe Tree; Purging Cassia (ငုေ႐ႊ ၊ ငုေရႊဝါ ၊ ငုပင္)
Category : Raw Material
Botany Term : Cassia fistula Linn
Species Family : Caesalpiniaceae

ျမန္မာႏိုင္ငံ အႏွံ႕အျပား၌ ေပါက္ေရာက္သည္။ ပူျပင္းစိုစြတ္ေသာ ရာသီဥတုမ်ိဳးကို ႏွစ္သက္ေသာ္လည္း ပူျပင္းေျခာက္ေသြ႕ေသာ ရာသီဥတုမ်ိဳး၌လည္း ျဖစ္ထြန္းသည္။ အျမင့္ေပ၄၀၀၀ အထိ စိုက္ပိ်ဳးေပါက္ေရာက္ႏိုင္သည္။သဘာ၀အေလ်ာက္ ေပါက္ေရာက္၏။ ပန္းဥယ်ာဥ္တို႕၌လည္း အလွ စိုက္ပိ်ဳးၾက၏။ ပင္လတ္မ်ိဳး ျဖစ္ၿပီး ကိိုင္းျဖာသည္။ ရြက္ေပါင္း ျဖစ္ၿပီး ရြက္ၿမႊာမ်ား သည္ ၃စံုမွ ၆စံု အထိ ရွိသည္။ အပြင့္ မ်ားသည္ အဝါေရာင္ ျဖစ္ ၿပီး သီးေတာင့္ရွည္ ျဖစ္္သည္။

အပင္

ပင္လတ္မ်ိဳးျဖစ္သည္။ ေပ ၃၀ ထိျမင့္ႏိုင္သည္။ လံုးပတ္ ၃ ေပ မွ ၅ ေပ အထိ႐ွိ၏။ အကိုင္းမ်ားမာ၍ ေတာင့္တင္းသည္။အေခါက္အပင္ငယ္စဥ္ ေခ်ာမြတ္၍ အပင္ႀကီးေသာ္ ၾကမ္းလာသည္။ 

အ႐ြက္

႐ြက္ေပါင္းျဖစ္ၿပီး ႐ြက္လႊဲထြက္၏။ ၁ ေပ သို႕မဟုတ္ ၁ ေပ ေက်ာ္ေက်ာ္ ႐ွည္၏။ ႐ြက္ျမြာ ၅-၇ စံုထိပါ႐ွိ၍ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ထြက္၏။ ၁-၆ လက္မထိ႐ွည္၏။ ႐ွည္ေမ်ာေမ်ာ ဘဲဥပံု႐ွိ၍ ႐ြက္ထိပ္ခၽြန္ၿပီး ႐ြက္ရင္း သြယ္သည္။ ႐ြက္ေၾကာမ်ားထင္႐ွားသည္။ အ႐ြက္ေအာက္မ်က္ႏွာျပင္၌ အေမြးႏုကေလးမ်ား ႐ွိသည္။ ႐ြက္နားညီၿပီး လႈိင္းအနည္းငယ္တြန္႕၏။